Stany nagłe

Szanowni Państwo,
Na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie zajęcia z przedmiotu „Stany nagłe i intensywna terapia psów i kotów” są prowadzone od niedawna. Studenci uzasadniali konieczność ich wprowadzenia m.in. w taki sposób: „Ten przedmiot jest potrzebny, bo jako początkujący lekarze o większości chorób będziemy sobie mogli zawsze coś doczytać w książkach. A jak przyjedzie pacjent w stanie nagłym, to już nie będzie czasu na czytanie!”. Rzeczywiście, kiedy do kliniki przywieziony zostaje kot z silną dusznością albo pies z napadem drgawek, nie ma czasu na szukanie informacji w grubych tomach podręczników. Kluczem do sukcesu jest wtedy właśnie dobre przygotowanie – lekarz wie, czego może się spodziewać u pacjenta z konkretnym obrazem klinicznym, co należy wykluczyć w pierwszej kolejności oraz jakiego rodzaju powikłań oczekiwać (zgodnie ze złotą zasadą stanów nagłych, która brzmi: „przygotuj się na najgorsze”). W takim przygotowaniu ma też pomóc to wydanie Zeszytu Edukacyjnego.
Stany nagłe to oczy wiście analiza konkretnych przypadków klinicznych i znajomość gotow ych schematów postępowania. Ale jest w tym coś jeszcze – umiejętność szybkiego wyodrębnienia z natłoku danych i objawów ze strony różnych układów narządowych tego, co najważniejsze (w literaturze anglojęzycznej opisywanego często jako „diagnostic hook ”), czyli informacji, która stanie się naszym głównym punktem zaczepienia podczas procesu diagnostycznego. Równolegle z leczeniem staramy się przecież jak najszybciej ustalić u naszego pacjenta ostateczne rozpoznanie. Niestety bowiem nie wszystkie stany nagłe charakteryzują się przewidywalną sekwencją: choroba – rozpoznanie – dobra kontrola choroby – zaostrzenie choroby i wizyta w trybie nagłym. Większość z tych przypadków kryje w sobie jednak ów element zaskoczenia, który potrafi zadziwić nawet doświadczonego lekarza.
Każdy z autorów tego wydania Zeszytu Edukacyjnego ma Państwu do przekazania coś wartościowego. Czasami jedna wskazówka (właściwy punkt zaczepienia), podkreślenie tego, co najistotniejsze, jest w stanie zmienić nasze postrzeganie problemu. Autorzy, których poprosiłam o napisanie artykułów do tego Zeszytu Edukacyjnego, to wszystko osoby, do których mam ogromny szacunek i które podziwiam, ponieważ wiem, że w swojej dziedzinie zaliczają się do grona najlepszych. Z tego miejsca bardzo dziękuję im za pracę, jaką wykonali i chęć zaangażowania się w ten projekt.
Oddaję w Państwa ręce Zeszyt Edukacyjny, w którym z jednej strony staraliśmy się poruszyć najbardziej powszechne zagadnienia dotyczące stanów nagłych, ale z drugiej strony uniknąć powtarzania „w kółko tego samego” i zaproponować nieco inne ujęcia tematów. Wybraliśmy również kilka takich zagadnień, o których naszym zdaniem, zważywszy na częstotliwość ich występowania, pisze się zbyt mało.
Jestem bardzo ciekawa, jak ocenią Państwo naszą pracę. Życzę miłej i owocnej lektury!

dr n. wet. Magdalena Kalwas-Śliwińska Katedra Chorób Małych Zwierząt z Kliniką, Wydział Medycyny
Weterynaryjnej SGGW, Warszawa